اسلام آباد: سپريم ڪورٽ ۾ فيض آباد ڌرڻي نظرثاني ڪيس جي ٻڌڻي دوران چيف جسٽس رمارڪس ڏيندي چيو ته فيض آباد ڌرڻي واري فيصلي تي عمل ڪيو وڃي ها ته 9 مئي وارو واقعو پيش نه اچي ها.سپريم ڪورٽ ۾ چيف جسٽس قاضي فائز عيسيٰ جي سربراهي ۾ 3 رڪني بينچ ڪيس جي ٻڌڻي ڪئي.ٻڌڻي جي شروعات تي چيف جسٽس رمارڪس ڏنا ته هو ڪيس آخر ۾ ٻڌنداسين،چيف جسٽس اٽارني جنرل کان پڇيو ته ڇا اليڪشن ڪميشن رپورٽ پيش ڪئي آهي؟ اٽارني جنرل چيو ته هن اڃا تائين اليڪشن ڪميشن جي رپورٽ نه ڏٺي آهي. قاضي فائز عيسيٰ چيو ته اوهان رپورٽ جو جائزو وٺو ان وقت تائين ڪيس جي ٻڌڻي آخر ۾ ڪئي وڃي.وقفي کانپوءِ چيف جسٽس ٻڌايو ته اڄ ڪيس ختم ٿي ويا آهن، فيض آباد ڌرڻي ڪيس جي ٻڌڻي ساڍي 11 وڳي ٿيندي.اٽارني جنرل منصور عثمان اعواڻ روسٽرم تي آيو ۽ ٻڌايو ته اسان کي بينچ نمبر 2 ۾ مخصوص سيٽن بابت ڪيس جي ٻڌڻي ۾ پيش ٿيڻو آهي.چيف جسٽس اٽارني جنرل کي هدايت ڪئي ته اتي پهچي اسان کي ٻڌايو ته پوءِ فيض آباد ڪيس جي ٻڌڻي ڪندو.سپريم ڪورٽ ۾ فيض آباد ڌرڻو نظرثاني ڪيس جي ٻڌڻي ڪجهه دير کانپوءِ ٻيهر شروع ٿي وئي.اٽارني جنرل چيو ته ڌرڻي جي انڪوائري ڪميشن جو سربراهه به عدالت ۾ موجود آهي، جيڪڏهن عدالت کي رپورٽ بابت ڪو سوال آهي ته ڪميشن جي سربراهه کان پڇاڻو ڪري سگهجي ٿو.چيف جسٽس قاضي فائز عيسيٰ فيض آباد ڌرڻي ڪميشن جي رپورٽ ۾ عدم صداقت تي ڪاوڙ جو اظهار ڪيو. اٽارني جنرل عدالت کي ٻڌايو ته جنرل رٽائرڊ فيض حميد ڪميشن کي ٻڌايو ته دهشتگردن جي مالي مدد کي ڏسڻ آءِ ايس آءِ جي ذميواري ناهي. جنهن تي چيف جسٽس قاضي فائز عيسيٰ پڇاڻو ڪيو ته جيڪڏهن اها سندس ذميواري ناهي ته پوءِ اها ذميواري ڪنهن جي آهي؟ چيف جسٽس پڇاڻو ڪيو ته ڪميشن ڪهڙي رپورٽ ٺاهي آهي، ڪميشن جا ٻيا ميمبر ڪٿي آهن؟ هڪ پيراگراف ۾ اهي چئي رهيا آهن ته ISI ذميوار ناهي، ٻئي پيراگراف ۾ اهي لکي رهيا آهن ته ٽي ايل پي جي مالي مدد جا ثبوت نه مليا آهن.چيف جسٽس چيو ته فيصلو ڪيو وڃي ته فيض آباد ڌرڻي سان پاڪستان کي ڪيترو نقصان ٿيو آهي. مارڻ، ساڙڻ، گھيرو ڪرڻ ۽ ڇڏڻ، ڪهڙو عمل آهي؟ٻڌڻي دوران فيض آباد ڌرڻي ڪميشن جو ڪو به ميمبر عدالت ۾ پيش نه ٿيو.اٽارني جنرل منصور عثمان اعواڻ چيو ته ڪميشن جي سربراهه اختر علي شاهه کي اڄ عدالت ۾ اچڻ لاءِ چيو ويو آهي.بعد ۾ چيف جسٽس قاضي فائز عيسيٰ ڪميشن جي رپورٽ تي ڪاوڙ ۾ اچي ويو، هن رمارڪس ڏنا ته سمجهه ۾ نٿو اچي ته اها رپورٽ ڪهڙي سطح تي تيار ڪئي وئي آهي؟ ڪميشن کي خبر ناهي ته انهن جي ذميواري ڪهڙي هئي. ڪميشن فيض حميد جي بيان تي ٻڌل رپورٽ تيار ڪئي ته پاڪستان کي ڪيترو نقصان ٿيو پر ان جي نقصان جي ڪنهن کي به پرواهه ناهي، باهه وسايو، قتل ڪيو اهو حق بڻجي ويو آهي.هن پڇيو ته ڪميشن جا ٻيا ميمبر ڪٿي آهن؟ چيف جسٽس رمارڪس ڏيندي چيو ته جيڪو سبق نه سکيو ان کي سبق سيکاريو وڃي، هڪ چوري ۽ ٻي باهه آهي، کيس هيرو بڻائي پيش نه ڪيو وڃي.هن چيو ته مان انڪوائري ڪميشن جي رپورٽ تي مايوس آهيان، اهي چون ٿا ته ماضيءَ کان سبق سکي اڳتي ڪيئن وڌو؟ اهو سڀ ڪجهه هر هنڌ باهه لڳائڻ بابت آهي.جسٽس عرفان سعادت چيو ته ڪراچي ۾ ننڍي معاملي تي ڪنهن جي موٽرسائيڪل کي روڪيو وڃي ٿو، معمولي ڳالهه تي باهه ڏئي ساڙيو وڃي ٿو.چيف جسٽس چيو ته مشن چئي رهيا آهن ته اهي ڇا ڪري رهيا هئا ذميوار ناهي، پنجاب حڪومت ذميوار آهي. چيف جسٽس قاضي فائز عيسيٰ چيو ته ڪميشن چئي رهي آهي ته راڻا ثناءُ الله پنجاب حڪومت هلائي رهيو هو ۽ هو ذميوار آهي، ڪميشن اهو نه چيو ته حلف جي ڀڃڪڙي ڪنهن ڪئي، ڪميشن ڪيئن چئي سگهي ٿي ته پنجاب ۾ احتجاج ڪندڙن کي روڪڻ گهرجي ها؟ پرامن احتجاج ڪرڻ هر شهري جو حق آهي، خبر ناهي ڪميشن کي ڪهڙي خبر جو ڊپ هو، انڪوائري ڪميشن کي لڳي ٿو ته پنجاب حڪومت سان ڪا دشمني آهي.اٽارني جنرل دليل ڏيندي چيو ته ڪميشن جو سڄو ڌيان رڳو ان ڳالهه تي آهي ته کين پنجاب کان اسلام آباد اچڻ جي اجازت ڇو ڏني وئي؟ سٽس عرفان سعادت خان رمارڪس ڏنا ته ڪميشن سمورو الزام پنجاب حڪومت تي لڳايو آهي، چيف جسٽس چيو ته ڪميشن مداخلت نه ڪرڻ تي سموري رپورٽ پنجاب حڪومت خلاف لکي ڇڏي آهي.چيف جسٽس قاضي فائز عيسيٰ چيو ته هو سمجهن ٿا ته پنجاب حڪومت پاران به پٿراءُ ڪيو ويو، هو سمجهن ٿا ته گاڏيون به پنجاب حڪومت ساڙي ڇڏيون، ان وقت پنجاب ۾ ڪنهن جي حڪومت هئي؟اٽارني جنرل چيو ته ان وقت شهباز شريف وڏو وزير هو، چيف جسٽس چيو ته رپورٽ ۾ آءِ جي پنجاب جو ذڪر آهي، لڳي ٿو ته جي آءِ جي سان پراڻي دشمني هئي ته اسڪور تائين به پهچي ويا.چيف جسٽس وڌيڪ رمارڪس ڏنا ته ڪهڙي رپورٽ ٺاهي وئي آهي؟ هن رپورٽ ۾ قوم جو وقت ضايع ڪيو ويو، رپورٽ ۾ ٽي ايل پي وارن جو ڪو به ذڪر ناهي، ڇا ٽي ايل پي وارن کي سڏيو ويو؟ عدالت چيو ته نه، ٽي ايل پي وارن کي ڪميشن نه گهرايو، جيڪڏهن ٽي ايل پي وارن کي سڏيو وڃي ها ته سچ سامهون اچي ها.جسٽس عرفان سعادت چيو ته ناشتو ۽ کاڌو موڪلڻ وارن جا بيان رڪارڊ تي آهن، قاضي فائز عيسيٰ رمارڪس ڏنا ته بيان رڪارڊ نه ٿيا ته پوءِ ٽي ايل پي وارن ناهي ڪيو، کاڌو کارائڻ يا پاڻي ڏيڻ ڪنهن جو ڏوهه ناهي. پڻ کارائي سگهجي ٿو. قاضي فائز عيسيٰ چيو ته ڪميشن چئي رهي آهي ته قانون موجود آهي، ان تي عمل ڪريو، اوهان جي وڏي مهرباني، اسان کي ائين چوڻ لاءِ ڪميشن ٺاهڻ جي ڪهڙي ضرورت هئي؟ جيڪڏهن 2019 جي فيض آباد واري فيصلي تي عمل ڪيو وڃي ها ته شايد 9 مئي وارو واقعو پيش نه اچي ها. اٽارني جنرل چيو ته اليڪشن ڪميشن پاران جيڪي نظرثاني جون درخواستون لکيون ويون آهن، اهي سڀني پنهنجي بنياد تي واپس ورتيون آهن، چيو وڃي ٿو ته چور کان پڇي ته هن چوري ناهي ڪئي، هو سڀني ماڻهن کان پڇن ها، جن فائل ڪئي هئي ايپليڪيشنون، ڇا هڪ خوبصورت اتفاق آهي، ڪيتريون ئي نظرثاني درخواستون گڏ ڪيون ويون آهن. چيف جسٽس وڌيڪ چيو ته ڪنهن کي نظرثاني جي منظوري ڏني هوندي، وڪيل ڇا ڪندو، سمورو رڪارڊ ڪٿي آهي؟ فيض آباد ڌرڻي ڪميشن جي رپورٽ پنجين ڪلاس جي ٻارن کي ڏيڻ لاءِ ڪجهه آهي.چيف جسٽس چيو ته ڪميشن جا ماڻهو آفيس نه نڪتا، هن اٽارني جنرل کان پڇيو ته هي ماڻهو ڪٿي ويٺا آهن؟ اٽارني جنرل چيو ته ڪميشن جا ماڻهو گهرو وزارت ۾ ويٺا هئا، اتي نه ويا.چيف جسٽس چيو ته انهن ماڻهن 12 مئي تي ڌرڻو هنيو ۽ پوءِ ٻڌايو وڃي ته اهڙي بااثر شخص کان ڪيئن پڇيو؟ جڏهن هن ڳالهايو ته ڪميشن فتويٰ سمجهي وئي ته جنرل فيض جو بار بار ذڪر ڇو ڪيو پيو وڃي؟ اهو ٻڌائيندو ته انهن وٽ اهو سڀ ڪجهه ڪرڻ جو اختيار هو يا نه،عدالت رمارڪس ڏيندي چيو ته ڪميشن جي رپورٽ ۾ تضاد آهن، هڪ هنڌ لکيل آهي ته جنرل فيض حميد چينل کولڻ لاءِ اڳوڻي چيئرمين پيمرا ابصار عالم کي فون نه ڪيو، ٻئي هنڌ پنهنجي رپورٽ ۾ لکي ٿو ته فيض حميد اهو ئي ڪيو. ابصار عالم کي فون نه ڪيو، جسٽس نعيم اختر افغان چيو ته اها مذاق آهي ته ڪميشن ابصار عالم صاحب کان حلف کڻي بيان ورتو پر فيض حميد کان بيان قلمبند نه ڪيو ويو، آءِ ايس آءِ ڪيئن چئي سگهي ٿي ته دهشتگردن جي مالي مدد عوام جو دائرو ناهي بلوچستان ۾ آءِ ايس آءِ جي رپورٽن تي ڪارڊ بلاڪ ڪيا ويا، آءِ ايس آءِ بلوچستان ۾ بارڊر ڪميٽين جو حصو آهي، اهي رپورٽ ڪن ٿا ته فلاڻو شخص دهشتگردن جي مالي مدد ۾ ملوث آهي، انهن جي رپورٽ جي بنياد تي شناختي ڪارڊ بلاڪ ڪيا ويا آهن بلاڪ آهن، پر اهي ڪميشن آڏو موقف وٺي رهيا آهن ته انهن جو ڪو به واسطو ناهي.بعد ۾ قاضي فيض عيسيٰ ٻڌڻي جو حڪم نامو لکيو. حڪم نامي ۾ چيو ويو آهي ته ڪميشن 149 صفحن ۽ 7 جلدن تي مشتمل رپورٽ 6 مارچ تي جمع ڪرائي هئي، اسان جي راءِ آهي ته اها رپورٽ قاعدن جي مطابق ناهي، فرض ڪيو وڃي ته احتجاج لاءِ اسلام آباد جو دورو ڪيو ويو جڏهن ته سپريم ڪورٽ جي فيصلي ۾ چيو ويو آهي ته پرامن احتجاج اسان جو حق آهي، ڪميشن جي رپورٽ ۾ صوبائيت جي جهلڪ نظر اچي ٿي. ياد رهي ته گذريل ڏينهن اٽارني جنرل آفيس طرفان فيض آباد ڌرڻي جي انڪوائري ڪميشن جي رپورٽ سپريم ڪورٽ ۾ جمع ڪرائي وئي هئي.