اسلام آباد: ورلڊ بينڪ پاڪستان جي ٽيڪس نظام کي انتهائي غير منصفانه ۽ بيهودهه قرار ڏيندي چيو آهي ته جائيداد کي موثر طريقي سان ٽيڪس نيٽ ۾ آندو وڃي ۽ ان جي صحيح رجسٽرڊ ۽ ٽيڪس ادا ڪئي وڃي. ورلڊ بينڪ موجب، پگهاردار طبقي تي وڌندڙ بار تڏهن ئي گهٽجي سگهي ٿو جڏهن ٽيڪس نيٽ کي وسيع ڪيو وڃي ۽ سموري آمدني ان ۾ شامل ڪئي وڃي. ورلڊ بينڪ وڌيڪ چيو ته آمدني جي نظام ۾ سڌارا آڻڻ جي ضرورت آهي ڇاڪاڻ ته موجوده نظام مختصر مدت جا فائدا پيدا ڪري رهيو آهي پر ڊگهي مدت جي آمدني جا موقعا وڃائي رهيو آهي.خرچن جي حوالي سان، پي آءِ ڊي اي جي وائيس چانسلر نديم جاويد انڪشاف ڪيو ته ترقياتي بجيٽ جو 40 سيڪڙو ڪميشن جي صورت ۾ ضايع ڪيو ويندو آهي ڇاڪاڻ ته ڪو به بل آڊيٽر جنرل آف پاڪستان (اي جي پي آر) جي 5 کان 7 سيڪڙو ڪميشن ادا ڪرڻ کان سواءِ منظور نه ٿيندو آهي.هن چيو ته: “اها حقيقت آهي ۽ هرڪو ڄاڻي ٿو.” ورلڊ بئنڪ جي ليڊ ڪنٽري اڪنامسٽ ٽوبياس حق اسلام آباد ۾ PIDE جي اسپانسر ٿيل ڪانفرنس ”پاڪستان جو مالي رستو: پروموٽنگ شفافيت ۽ اعتماد“ جي پينل بحث ۾ چيو ته: ”صوبائي سطح تي زرعي آمدني تي ٽيڪس لڳائڻ هڪ مثبت قدم آهي. هاڻي ملڪيت جي شعبي کي به صحيح طريقي سان رجسٽرڊ ڪري ٽيڪس نيٽ ۾ آڻڻ گهرجي. ٽيڪس نيٽ کي وسيع ڪرڻ ۽ سڀني آمدني کي ڊجيٽل سسٽم ذريعي شامل ڪرڻ سان معاشرو طبقن تي بار گهٽائڻ جو رستو هموار ٿي سگهي ٿو.هن حيرت جو اظهار ڪيو ته 240 ملين جي آبادي مان، صرف 5 ملين ماڻهو ٽيڪس ريٽرن فائل ڪن ٿا، ۽ گهڻو ڪري ٽيڪس جنرل سيلز ٽيڪس (GST) جي صورت ۾ گڏ ڪيو ويندو آهي. “انصاف جي اصولن جي لحاظ کان پاڪستان جو ٽيڪس نظام غير منصفانه آهي. جيڪڏهن ملڪ صرف 5 ملين فائلرز سان هلندو رهيو ته ڪو به مستقل حل ممڪن ناهي،پرائم جي ايگزيڪيوٽو ڊائريڪٽر ڊاڪٽر علي سلمان چيو ته نظام ۾ وضاحت جي ضرورت آهي ۽ وِد هولڊنگ ٽيڪسن جو تعداد گهٽائڻ گهرجي.هن چيو ته هن وقت 88 ود هولڊنگ ٽيڪس آهن، جن مان 45 ٽيڪسن جي آمدني هڪ ارب رپين کان گهٽ آهي.